Nieuwe EU-regel op komst: één stuk handbagage zonder extra kosten

Het Europees Parlement heeft zich uitgesproken voor een duidelijke en uniforme regel rond handbagage: elke passagier binnen de EU moet recht krijgen op één gratis stuk handbagage tot 7 kilogram en maximaal 100 centimeter in omtrek. Dat stuk komt bovenop een kleine persoonlijke tas onder de stoel. De regel zou voor alle luchtvaartmaatschappijen gelden, ongeacht het type ticket of de luchtvaartmaatschappij, en sluit aan bij een uitspraak van het Europees Hof van Justitie uit 2014, waarin handbagage werd erkend als wezenlijk onderdeel van het vervoer.

Deze hervorming is onderdeel van een bredere herziening van de Europese passagiersrechten en moet nu nog besproken worden met de Raad van de EU. Spanje steunt het voorstel alvast expliciet. Als het wordt goedgekeurd, zou het een einde maken aan de huidige lappendeken van voorwaarden, waarbij vooral lagekostenmaatschappijen met strikte en vaak onvoorspelbare bagageregels extra inkomsten genereren.

De maatregel stuit op stevig verzet uit de luchtvaartsector, met name bij prijsvechters zoals Ryanair, waar bagagekosten een belangrijk verdienmodel vormen. In 2024 haalde Ryanair naar eigen zeggen 4,7 miljard euro uit nevenopbrengsten, waaronder handbagagetarieven. Brancheorganisatie A4E hekelt het initiatief als een aantasting van de commerciële vrijheid van luchtvaartmaatschappijen. Directeur-generaal Ourania Georgoutsakou trok zelfs de vergelijking met verplichte popcorn bij een bioscoopticket, en pleit voor het recht van consumenten om alleen te betalen voor wat ze écht willen.

Tegelijk onderstreept de Europese Consumentenorganisatie dat reizigers al jaren vragende partij zijn voor meer transparantie en voorspelbaarheid. “Het is een fundamentele verwachting dat je bij een vliegticket ten minste één stuk handbagage mag meenemen zonder bij te betalen,” aldus juridisch expert Steven Berger.

Voor wie vaak vliegt binnen Europa – zoals zakenreizigers – zou deze regelgeving een duidelijke meerwaarde betekenen. Geen verrassingen meer aan de gate, geen discussies over afmetingen, en vooral: geen verborgen kosten voor een standaard handbagage-item. Het biedt ook een gelijk speelveld, los van het businessmodel van de maatschappij. Dat maakt het eenvoudiger om op basis van reistijd, route en comfort te kiezen, in plaats van op basis van ondoorzichtige tariefstructuren.

De komende maanden zal blijken of de lidstaten het voorstel volledig volgen. Maar één ding staat vast: de discussie over wat ‘basisdienstverlening’ in de luchtvaart precies inhoudt, is opnieuw opengetrokken – en dit keer met meer politieke steun dan ooit.